Theo tờ Global Times (Thời báo Hoàn cầu), ấn bản của Nhân dân Nhật báo – cơ quan ngôn luận của Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc ngày 30/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội Trung Quốc đã thông qua Luật an ninh Quốc gia về Hong Kong. Luật này có hiệu lực từ 23 giờ đêm 30/6.
Cả chính quyền trung ương lẫn xã hội Trung Quốc đều không muốn hủy bỏ nguyên tắc “một nước, hai chế độ” không có nghĩa là một số ít lực lượng cực đoan ở Hong Kong có thể thông đồng với Mỹ và các lực lượng bên ngoài khác để gây rối cho thành phố, cũng không cho phép các cuộc biểu tình bạo lực tồn tại ở Hong Kong. Luật an ninh quốc gia bảo vệ “một nước, hai chế độ” và sẽ ngăn Hong Kong trở thành thành phố hỗn loạn nhất châu Á. Bên trong rào cản này, dân chủ, tự do, đa nguyên và cởi mở sẽ không bị đàn áp. Thay vào đó, chúng sẽ được phát huy đầy đủ hơn.
Global Times nhấn mạnh rằng cái gọi là “một nước, hai chế độ” là cáo buộc được đưa ra bởi các lực lượng cực đoan ở Hong Kong và Mỹ cùng các lực lượng bên ngoài khác. Trung Quốc Đại lục không có ý định như vậy. Tuy nhiên, có một kế hoạch độc hại để kéo Hong Kong từ Trung Quốc vào vòng tròn quyền lực của Mỹ và biến thành phố này thành điểm tựa để Washington kiềm chế Bắc Kinh. Một số lực lượng tại Hong Kong đã tích cực phối với một âm mưu như vậy.
Các lực lượng này đã kéo Hong Kong ra khỏi con đường phát triển đúng đắn. Trong vài chục năm qua, khu tự trị này đột nhiên trở nên chính trị hóa và bạo lực cao độ, không quan tâm đến vị thế quý giá của nó như là một trung tâm tài chính quốc tế, biến thành một “con rối” của Mỹ và lạc đường. Nhiệm vụ cốt lõi của Luật an ninh quốc gia là “chữa lành” những thương tích chết người này cho Hong Kong.
Vài giờ trước khi luật được thông qua vào ngày 30/6, một số nhóm ly khai ở Hong Kong tuyên bố giải tán, chỉ số chứng khoán Hang Seng tăng. Tất cả những điều này sẽ làm tăng sự tự tin của xã hội Hong Kong trong việc thực thi luật pháp.
Trước khi Trung Quốc thông qua Luật an ninh quốc gia áp dụng đối với Hong Kong, Mỹ tuyên bố hủy bỏ chế độ ưu đãi đối với Hong Kong. Tuy nhiên, Mỹ chỉ đình chỉ hiệu lực các giấy phép xuất khẩu ngoại lệ và chấm dứt xuất khẩu thiết bị quốc phòng của Mỹ sang Hong Kong. Họ không đụng đến tình tràng của Hong Kong như một lãnh thổ hải quan riêng biệt. Do đó, dư luận quốc tế nói chung tin rằng tác động trực tiếp của việc đó sẽ vừa phải. Trung Quốc sẵn sàng đối phó với tình hình tồi tệ hơn và sự đe dọa từ Mỹ đất thất bại.
Với sự hỗ trợ của Luật an ninh quốc gia, Hong Kong cần phải tăng cường ổn định và tập trung vào phát triển kinh tế, xã hội. Dựa vào nền kinh tế của Đại lục, vị thế cảu một trung tâm tài chính quốc tế của Hong Kong không thể bị mất đi.
Luật an ninh quốc gia đối với Hong Kong không hồi tố và điều này khiến cho ngày 30/6/2020 trở thành một bước ngoặt. Những người nhận thức được tình hình hiện tại và thay đổi cách hành xử của họ sẽ được an toàn. Luật này có hình phạt tối đa là tù chung thân. Đặc biệt, thủ phạm chính sẽ phải đối mặt với hình phạt nghiêm khắc.
Cân nhắc của Bắc Kinh trên hồ sơ Hong Kong
Theo đài RFI, giới quan sát cho rằng việc mạnh tay và bằng mọi giá nhanh chóng giành lại quyền kiểm soát Hong Kong, Trung Quốc đã có nhiều tính toán cùng lúc. Một là vĩnh viễn dẹp các phong trào phản kháng âm ỉ từ mùa xuân năm ngoái với các cuộc xuống đường có khi huy động được hơn 1 triệu dân Hong Kong chống đối dự luật dẫn độ. Chính quyền Trung Quốc lo ngại làn sóng phản kháng này, một thứ “virus chính trị” trong con mắt Bắc Kinh, có nguy cơ lan tới Hoa Lục.
Nhà báo Pierre Haski, nguyên phóng viên của báo Libération tại Bắc Kinh, cho rằng Luật an ninh quốc gia đối với Hong Kong có thể là dấu hiệu rõ rệt nhất cho thấy Trung Quốc đã “đủ mạnh và sẵn sàng thách thức phần còn lại của thế giới, mà đứng đầu là Mỹ.
Có lẽ Bắc Kinh biết rõ đòn “giơ cao đánh khẽ” của chính quyền Trump, sự chia rẽ vì những lợi ích kinh tế và thương mại của các thành viên trong Liên minh châu Âu (EU), cũng như thế yếu của chính quyền London sau đại dịch COVID-19 và Brexit.
Giới quan sát hy vọng là phe dân chủ Hong Kong đủ chín chắn để hiểu được rằng sẽ là một sai lầm nếu trông đợi vào sự yểm trợ của các nền dân chủ lâu đời phương Tây để cưỡng lại guồng máy an ninh của Hoa Lục.
Nguồn: TKNB – 03/07/2020.