Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng mạnh mẽ, Việt Nam ngày càng trở thành điểm đến hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài. Để tiến hành hoạt động đầu tư tại Việt Nam, tất yếu các nhà đầu tư nước ngoài cần phải tìm hiểu, thực hiện theo quy định của pháp luật Việt Nam. Vì vậy, việc dịch các văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) sang tiếng Anh và đăng tải công khai các bản dịch trên các trang thông tin của các cơ quan Nhà nước là rất cần thiết vì đây sẽ là nguồn tài liệu tham khảo có giá trị cao đối với các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Tuy vậy, hiện nay việc dịch các VBQPPL sang tiếng Anh và đăng tải các bản dịch trên các trang thông tin điện tử của các cơ quan nhà nước vẫn còn rất hạn chế và dường như quy định về dịch VBQPPL sang tiếng Anh và đăng tải các bản dịch đó đang bị lãng quên.
Về việc đăng tải các bản dịch, khoản 5 Điều 51 Nghị định 24/2009/NĐ-CP cũng quy định rõ: “Bản dịch văn bản quy phạm pháp luật ra tiếng Anh quy định tại khoản 1 Điều này phải được đăng tải trên Trang thông tin điện tử của Chính phủ trong thời gian chậm nhất là 90 (chín mươi) ngày, kể từ ngày văn bản được đăng Công báo”. Cũng giống như quy định về việc dịch VBQPPL sang tiếng Anh, điều luật này một lần nữa quy định từ “phải” đối với việc đăng tải bản dịch, tức là việc đăng tải bản dịch tiếng Anh của VBQPPL cũng là một nghĩa vụ pháp định.
Mặc dù quy định đã có, tương đối rõ ràng và đã tồn tại một thời gian dài gần 4 năm nay nhưng việc thực hiện các quy định nêu trên của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (hay nói đúng hơn là có nghĩa vụ) vẫn còn rất hạn chế. Cụ thể, khi truy cập vào Cổng thông tin điện tử của Chính phủ[2] (Government web portal), chọn mục “Hệ thống văn bản” (Legal documents)[3] thì chỉ thấy được rất ít các bản dịch tiếng Anh của một số văn bản luật rất cơ bản như: Hiến pháp, Luật Quốc tịch, Luật Sở hữu trí tuệ, Luật doanh nghiệp, Luật Hải quan,… Trong khi khoản 5 Điều 51 Nghị định Nghị định 24/2009/NĐ-CP quy định bản dịch văn bản quy phạm pháp luật ra tiếng Anh phải được đăng tải trên Trang thông tin điện tử của Chính phủ trong thời gian chậm nhất là 90 (chín mươi) ngày, kể từ ngày văn bản được đăng Công báo. Theo quy định này, lẽ ra Trang thông tin điện tử của Chính phủ phải là nơi hệ thống các bản dịch tiếng Anh của các VBQPPL đã được ban hành đầy đủ nhất thì trái lại, ở đây chỉ có rải rác vài văn bản luật như vừa nêu!
Qua những phân tích nêu trên có thể thấy rằng quy định của pháp luật và việc thực thi pháp luật vẫn còn khoảng cách nhất định. Bài viết này như là một kiến nghị của người viết đối với các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trong việc thực hiện quy định của pháp luật về việc dịch các VBQPPL sang tiếng Anh và đăng tải các bản dịch này. Thực hiện tốt quy định này cũng là góp phần nâng cao dân trí, đáp ứng nhu cầu tìm hiểu pháp luật của người dân trong nước và các nhà đầu tư nước ngoài.
Luật sư Kiều Anh Vũ
The lawyer is who defends you at the risk of your pocketbook, reputation and life.
Luật sư là người bảo vệ tài sản, danh vọng và cuộc sông của bạn.
(Eugene E. Brussell)