Top 13 # Xem Nhiều Nhất Văn Bản Sọ Dừa Lớp 6 Mới Nhất 6/2023 # Top Like

Phần 2: Tiếp theo…..giữa cảnh đảo hoang vắng

Có đôi vợ chồng già, đi ở cho nhà phú ông và hiếm muộn con cái. Một hôm bà vợ vào rừng hái củi, uống nước trong cái sọ dừa, về nhà có mang, ít lâu sau sinh ra một đứa bé kì dị, không chân không tay, tròn như một quả dừa. Thấy đứa bé biết nói, bà giữ lại nuôi và đặt luôn tên là Sọ Dừa.

Sọ Dừa thương mẹ nên nhận thay mẹ chăn đàn bò nhà phú ông. Ba cô con gái nhà phú ông thay nhau đưa cơm cho Sọ Dừa. Hai cô chị kênh kiệu thường hắt hủi cậu, chỉ có cô út đối đãi với cậu tử tế.

Phát hiện ra vẻ đẹp bên trong cái vẻ kì dị của Sọ Dừa, cô út đem lòng thương yêu. Sọ Dừa nhờ mẹ đến hỏi. Phú ông thách cưới thật to nhưng thấy Sọ Dừa mang đủ đồ thách cưới đến, đành phải gả cô út cho Sọ Dừa. Sọ Dừa hiện nguyên hình làm một chàng trai trẻ đẹp khiến hai cô chị vô cùng ghen tức.

Sọ Dừa thi đỗ Trạng nguyên và được nhà vua cử đi sứ. Trước khi đi chàng đưa cho vợ một hòn đá lửa, một con dao và hai quả trứng gà để đề phòng tai hoạ.

Sọ Dừa đi vắng, hai người chị tìm cách hãm hại cô út, đẩy cô xuống biển hòng cướp chồng em. Nhờ có các đồ vật chồng đưa cho, cô út thoát chết, được chồng cứu trên đường đi sứ về. Hai vợ chồng đoàn tụ. Hai cô chị thấy em không chết, xấu hổ bỏ nhà đi biệt tích.

Sự ra đời của Sọ Dừa có gì khác thường? Kể vể sự ra đời của Sọ Dừa như vậy, nhân dân muốn thể hiện điểu gì và muốn chú ý đến những con người như thế nào trong xã hội xưa?

Trả lời:

Sự ra đời khác thường của Sọ Dừa: Một người vợ vào rừng hái củi cho chủ khát nước quá mà không tìm thấy suối. Thấy cái sọ dừa bên gốc cây to đựng đầy nước mưa, bà bưng lên uống, thế là có mang…Bà sinh một đứa bé không chân, không tay, tròn như một quả dừa.

Truyện đã đề cập đến những người đau khổ và thấp hèn nhất trong xã hội xưa, khi phải mang một cơ thể dị dạng, xấu xí và mọi người hắt hủi. Nhân dân đã nhận thức rất sâu sắc số phận và địa vị xã hội của mình trong hình thức của nhân vật Sọ Dừa.

Sự tài giỏi của Sọ Dừa thể hiện qua những chi tiết nào? Em có nhận xét gì vể quan hệ giữa hình dạng bên ngoài và phẩm chất bên trong của nhân vật?

Trả lời:

Sự tài giỏi của Sọ Dừa thể hiện qua những chi tiết:

Chăn bò rất giỏi

Thổi sáo rất hay

Lo đủ sính tế

Thi đỗ trạng nguyên

Có tài dự đoán

Mối quan hệ giữa hình dạng bên ngoài và phẩm chất bên trong của nhân vật: Thực tế, nhân vật có sự đối lập giữa hình dáng bên ngoài với phẩm chất bên trong của con người. Bên ngoài xấu xí, kì lạ nhưng tâm hồn, nhân phẩm của Sọ Dừa lại hơn hẳn nhiều người. Vì vậy không thể đánh giá một con người chỉ qua dáng vẻ bên ngoài.

Trả lời:

Cô út bằng lòng lấy Sọ Dừa vì:

Khác với hai cô chị, cô út có bản tính hiền lành, thương người

Cô út cũng biết được Sọ Dừa chỉ là cái lốt của một chàng trai khôi ngô, tuấn tú.

Nhận xét nhân vật cô út:

Hiền lành, thương người, đối đãi với Sọ Dừa tử tế

Thông minh, biết xử trí kịp thời để thoát nạn ( thoát chết khi bị cá nuốt).

Con người thành thực, nết na

⇒ Nhân vật cô út (con gái phú ông) là con người của tình yêu thương, nhân dân khi thể hiện ước mơ về triết lý “ở hiền gặp lành”.

Trong truyện, Sọ Dừa có hình dạng xấu xí nhưng cuối cùng đã được trút bỏ lốt, cùng cô út hưởng hạnh phúc, còn hai cô chị thì phải bỏ nhà trốn đi. Qua kết cục này, em thấy người lao động mơ ước điều gì?

Trả lời:

Trong truyện, Sọ Dừa có hình dạng xấu xí nhưng cuối cùng đã được trút bỏ lốt, cùng cô út hưởng hạnh phúc, còn hai cô chị phải bỏ nhà trốn đi. Kết thúc của câu chuyện này đã thể hiện mong ước của dân gian:

Người lao động mơ ước về một xã hội công bằng: Người lương thiện, tài giỏi được hưởng hạnh phúc, được ban thưởng. Ngược lại những kẻ xấu xa, độc ác phải bị trừng phạt. Điều đó cho thấy tình thần lạc quan, niềm tin vào con người và những điều tốt đẹp trong thế giới cổ tích của người lao động bình dân.

Trả lời:

Truyện đề cao giá trị thực, ca ngợi vẻ đẹp bên trong của con người. Truyện nêu lên bài học khi đánh giá, nhìn nhận một con người: phải xem xét toàn diện, không nên chỉ nhìn vẻ bề ngoài

Truyện đề cao lòng nhân ái, sự yêu thương đùm bọc lẫn nhau.

Truyện khẳng định niềm tin vào sự công bằng, vào giá trị của lao động và sự cố gắng.

1.Truyện cổ tích là một loại truyện dân gian, thường có yếu tố hoang đường, thể hiện ước mơ và niềm tin của nhân dân về chiến thắng của cái thiện đối với cái ác, cái tốt đối với cái xấu ; sự công bằng đối với sự bất công,… Truyện cổ tích thường kể về cuộc đời của một số kiểu nhân vật: nhân vật bất hạnh (người mồ côi, người con riêng, người em út, người có hình dạng xấu xí,…) ; nhân vật dũng sĩ và nhân vật có tài năng kì lạ ; nhân vật thông minh và nhân vật ngốc nghếch, nhân vật là động vật (con vật biết nói năng, có hoạt động và tính cách như con người),…

Người ta chia truyện cổ tích làm ba loại:

-Truyện cổ tích về loài vật có nhân vật chính là các con vật, nhằm giải thích các đặc điểm hoặc thói quen, quan hệ của các con vật,… từ đó đúc kết những kinh nghiệm về thế giới loài vật và các vấn đề đạo đức, kinh nghiệm sống của con người.

-Truyện cổ tích thần kì có nhiều yếu tố tưởng tượng, thần kì .kể về người em út, người mang lốt xấu xí, ngựời mồ côi, người dũng sĩ, người có tài năng kì lạ,…

-Truyện cổ tích sinh hoạt kể về sự thông minh sắc sảo, tài phân xử của các nhân vật gắn với đời thực, có ít hoặc không có yếu tố thần kì.

2.Sọ Dừa thuộc kiểu truyện người mang lốt xấu xí – một trong những kiểu truyện phổ biến ở Việt Nam, Đông Nam Á và một số nước trên thế giới. Nhân vật của kiểu truyện này có ngoại hình xấu xí, dị dạng, thường mang lốt con vật, bị mọi người xem thường… nhưng có tài năng đặc biệt và sau đó trút bỏ lốt vật, kết duyên cùng người đẹp, sống hạnh phúc. Do vậy, có thể nói : Kiểu truyện về người mang lốt xấu xí giàu tinh thần dân chủ và nhân đạo của người xưa.

HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

1.Sự ra đời của Sọ Dừa có những đặc điểm khác thường :

-Sự mang thai của bà mẹ khác thường : uống nước mưa ở cái sọ dừa bên gốc cây to.

-Hình dạng khi ra đời khác thường : không chân không tay, tròn như một quả dừa.

-Tuy hình dạng khác thường nhưng Sọ Dừa biết nói như người. Lớn lên “vẫn không khác lúc nhỏ, cứ lăn lông lốc trong nhà, chẳng làm được việc gì”.

Kể về sự ra đời của Sọ Dừa, nhân dân thể hiện sự cảm thông với nhân vật có số phận thấp hèn trong xã hội xừa – đó là nhân vật mang lốt xấu xí. Chính sự ra đời khác thường ấy bao hàm khả năng mở ra những tình huống khác thường để phát triển cốt truyện.

2.Những chi tiết thể hiện sự tài giỏi của Sọ Dừa :

-chăn bò rất giỏi

-thổi sáo rất hay ;

-tự tin (chăn bò, giục mẹ hỏi con gái phú ông làm vợ và lo đủ sính lễ theo điều kiện phú ông đặt ra);

-thông minh (thi đỗ trạng nguyên);

-có tài dự đoán tương lai chính xác (khi đi sứ, đưa cho vợ một hòn đá lửa, một con dao và hai quả trứng gà, dặn vợ phải luôn giắt trong người).

Hình thức bề ngoài dị dạng; (tròn như một quả dừa) của nhân vật đối lập với phẩm chất bên trong (thông minh, tài giỏi). Sự đối lập này khẳng định giá trị bản chất và chân chính của con người, đồng thời thể hiện ước mơ mãnh liệt về một sự đổi đời của người xưa.

3.Cô út bằng lòng lấy Sọ Dừa vì:

-Cô út nhận biết được thực chất, vẻ đẹp bên trong của Sọ Dừa “không phải người phàm trần”.

-Cô út yêu Sọ Dừa chân thành “có của ngon vật lạ đều giấu đem cho chàng”.

Một số nhận xét về nhân vật cô út:

-Cô út “hiền lành, tính hay thương người, đối đãi với Sọ Dừa rất tử tế” ; khác với hai cô chị “ác nghiệt, kiêu kì, thường hắt hủi Sọ Dừa”.

-Cô út thông minh, biết xử trí kịp thời để thoát nạn (đâm chết cá khoét bụng cá chui ra, cọ đá vào nhau bật lửa, nướng cá sống qua ngày, chờ có thuyền đi qua thì gọi vào cứu”.

-Đây là con người bằng tình thương, tình yêu con người để đi đến hạnh phúc, nên xứng đáng được hưởng hạnh phúc. Cùng với nhân vật Sọ Dừa, nhân vật cô út cũng thể hiện ước nguyện của nhân dân.

4.Trong truyện, Sọ Dừa có hình dạng xấu xí nhưng cuối cùng đã được trút bỏ lốt, cùng cô út hưởng hạnh phúc, còn hai cô chị thì phải bỏ nhà trốn đi. Qua kết cục này, người lao động thể hiện những mơ ước :

-Mơ ước về sự đổi đời : Sọ Dừa từ thân phận thấp kém,, xuất thân trong một gia đình đi ở, dị hình xấu xí… trở thành người đẹp đẽ thông minh tài giỏi và được hưởng hạnh phúc.

-Mơ ước về sự công bằng : người thông minh, tài giỏi thì được hưởng hạnh phúc, kẻ tham lam, độc ác thì bị trừng trị đích đáng.

5.Những ý nghĩa chính của truyện Sọ Dừa :

-Truyện đề cao giá trị thực chất, ca ngợi vẻ đẹp bên trong của con người, Từ đó, truyện nêu một bài học kinh nghiệm khi đánh giá con người : phải xem xét toàn diện, không chỉ dừng lại ở biểu hiện bề ngoài. Đó là ý nghĩa nhân bản, thể hiện đạo lí truyền thống của nhân dân.

-Truyện đề cao lòng nhân ái : “Thương người như thể thương thân”. Chính lòng nhân ái sẽ đem lại hạnh phúc cho con người.

-Truyện khẳng định niềm tin vào chiến thắng cuối cùng của sự công bằng đối với bất công, của tình yêu chân chính với sự tham lam, độc ác.

GỢI Ý TRẢ LỜI CÂU HỎI SÁCH GIÁO KHOA

2.Để có thể kể diễn cảm truyện Sọ Dừa, cần lưu ý thể hiện đúng giọng kể và giọng đối thoại của các nhân vật:

-Giọng van nài của nhân vật Sọ Dừa : “Mẹ ơi, con là người đấy…tội nghiệp”.

-Giọng than phiền của người mẹ : “Con nhà người ta…chẳng được tích sự gì”.

-Giọng thuyết phục của Sọ Dừa : “Gì chứ chăn bò… đến ở chăn bò”.

-Giọng mỉa mai, kẻ cả của phú ông : “ừ, được… sang đây”.

-Giọng chống chế và khinh miệt của phú ông : “Để ta hỏi…không đã”.

Ngoài việc thể hiện chất giọng, việc ngắt lời, ngừng nghỉ để chuyển đoạn và tình huống truyện cũng là yếu tố giúp cho việc kể diễn cảm.

Xem lại hướng dẫn đọc hiểu văn bản Sự tích hồ Gươm :

Ngữ văn 6 : Bài 4 Sự tích Hồ Gươm

1. Bố cục văn bản

Đoạn 1: (Từ đầu đến “đặt tên cho nó là Sọ Dừa”): Sự ra đời của Sọ Dừa.

Đoạn 2: (Tiếp theo đến “Phòng khi dùng đến”): Sọ Dừa cưới cô Út, trở về hình dáng tuấn tú và thi đỗ trạng nguyên.

Đoạn 3: (Còn lại): Biến cố cô Út bị hãm hại và đoàn tụ vợ chồng.

2. Hướng dẫn soạn văn Sự tích Hồ Gươm

Câu 1: Sự ra đời của Sọ Dừa có gì khác thường? Kể về sự ra đời của Sọ Dừa như vậy, nhân dân muốn thể hiện điều gì và muốn chú ý đến những con người như thế nào trong xã hội xưa?

Sự đời của Sọ Dừa là do bà mẹ uống nước trong cái sọ dừa và mang thai; đẻ ra là cục thịt đỏ hỏn, không tay không chân.

Đây là những người đau khổ, thấp hèn trong xã hội xưa với vẻ ngoài xấu xí. Qua đó cho thấy nhân dân nhận thức sâu sắc về số phận và địa vị xã hội của mình.

Câu 2: Sự tài giỏi của Sọ Dừa thể hiện qua những chi tiết nào? Em có nhận xét gì về quan hệ giữa hình dạng bên ngoài và phẩm chất bên trong của nhân vật?

Sự tài giỏi của Sọ Dừa: chăn bò giỏi lại thổi sáo hay, tự tin, thông minh (đỗ trạng nguyên), có tài đoán trước được sự việc.

Hình dáng bên ngoài có thể xấu xí, đối lập với phẩm chất thông minh, tài giỏi.

Câu 3: Tại sao cô Út lại đồng ý lấy Sọ Dừa? Em có nhận xét gì về nhân vật cô Út?

Cô Út bằng lòng lấy Sọ Dừa vì tính tình hiền lành, tử tế, không phân biệt, xét đoán qua vẻ bề ngoài; cô nhận ra vẻ đẹp bên trong Sọ Dừa, tình yêu chân thành.

Nhân vật cô Út: hiền lành, tử tế, thông minh, biết xử trí kịp thời để thoát nạn, là người đầy tình thương người.

Câu 4: Trong truyện, Sọ Dừa có hình dạng xấu xí nhưng cuối cùng đã được trút bỏ lốt, cùng cô Út hưởng hạnh phúc, còn hai cô chị thì phải bỏ nhà trốn đi. Qua kết cục này, em thấy người lao động mơ ước đều gì?

Mơ ước của người lao động:

Mơ ước được đổi đời: Sọ Dừa từ thân phận thấp kém, xấu xí trở thành trạng nguyên tuấn tú, hạnh phúc.

Mơ ước về sự công bằng: cái thiện chiến thắng cái ác.

Câu 5: Hãy nêu ý nghĩa chính của truyện Sọ Dừa?

Ý nghĩa chính của truyện Sọ Dừa:

Đề cao, ca ngợi giá trị bên trong của con người ⇒ kinh nghiệm đánh giá con người: “Tốt gỗ hơn tốt nước sơn”.

Đề cao lòng nhân ái.

Khẳng định niềm tin vào chiến thắng cuối cùng của sự công bằng.

Ý nghĩa, bài học rút ra từ truyện Sọ Dừa

Bài làm

Ở làng nọ, có đôi vợ chồng nông dân nghèo, hiền lành nhưng đã lớn tuổi mà mãi không có lấy một đứa con. Một lần, người vợ ra vườn cà thấy vết chân khổng lồ, bà ướm thử vào chân thì tự dưng về nhà bỗng mang thai. Sau đó ít lâu bà sinh ra đứa trẻ không tay, không chân, tròn xoe như một quả dừa. Khi lớn, chàng đi ở cho nhà phú ông và làm công việc chăn bò. Trong số ba cô con gái nhà phú ông thường mang cơm cho Sọ Dừa, chỉ có cô út hiền lành, đối đãi tử tế với chàng. Kể từ sau lần phát hiện Sọ Dừa vốn là chàng trai khôi ngô, tuấn tú, cô út lại càng đem lòng yêu mến. Bỗng một ngày, Sọ Dừa giục mẹ đến nhà phú ông hỏi vợ, hai cô chị dè bỉu khinh thường, chỉ có cô em út nguyện ý lấy chàng làm chồng. Đến ngày cưới, Sọ Dừa phá bỏ chiếc vỏ dừa thường ngày và trở thành chàng trai tuấn tú, đẹp đẽ lạ thường. Sau đó ít ngày chàng phải lên kinh dự thi, trước khi đi, chàng dặn dò vợ luôn mang bên mình một số đồ vật cần thiết. Quả như dự đoán, hai cô chị sau khi Sọ Dừa đi vắng đã nổi lòng tham hãm hại cô em út. Tuy nhiên, cô út đã sử dụng các đồ vật mang theo bên mình để tự cứu mình thoát chết và được chồng mình khi đó đã đỗ Trạng nguyên đón về. Trong bữa tiệc mừng quan Trạng, hai cô chị nhìn thấy em út, vì quá xấu hổ nên đã bỏ đi biệt tích.

– Phản ánh hiện thực: Số phận bất hạnh của những con người bị khiếm khuyết, dị dạng trong cuộc sống, họ phải chịu nỗi đau tinh thần, chịu sự khinh thường, dè bỉu của những người xung quanh– Gửi gắm những ước mơ, khát vọng sống, khát khao hạnh phúc lứa đôi, hạnh phúc gia đình bình dị của những người lao động nghèo khổ– Ca ngợi tình thương yêu, đùm bọc lẫn nhau cũng như lòng nhân ái giữa người – người trong cuộc sống– Kín đáo bày tỏ thái độ lên án, phê phán xã hội phong kiến, đặc biệt là giai cấp địa chủ– Thể hiện niềm tin của nhân dân về sự công bằng xã hội và quan niệm sống “Ở hiền gặp lành, ác giả ác báo”.

– Cần đánh giá con người một cách toàn diện, không nên có cái nhìn phiến diện; không nên “nhìn mặt mà bắt hình dong”– Trong cuộc sống, ta cần có tấm lòng nhân ái, biết yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, đặc biệt đối với những người thiệt thòi, gặp khó khăn hơn mình.